Κεριά

Ανάμεσα στα πολλά βιβλία τέτοιου τύπου που έχω διαβάσει, κάπου πήρε το μάτι μου τη συμβουλή να είμαστε πολύ προσεκτικοί όταν μιλάμε σε ένα παιδί για τις ιστορίες γύρω από τη γέννησή του.

Σήμερα, μέρα που είναι, αναρωτιέμαι, τι γίνεται με τους ενηλίκους; Μπορούμε το ίδιο ελεύθερα να τους πούμε αυτά που ξέρουμε για τη γέννησή τους; Για το αν οι γονείς του ήταν ερωτευμένοι ή όχι όταν τραγούδησαν το ερωτικό τους τραγούδι και άναψε ο σπινθήρας της νέας ζωής; Αν ήταν ευτυχισμένοι όταν κόπηκε ο ομφάλιος λώρος και το μωρό έμπηξε την πρώτη του επίσημη κραυγή ενώ παράξενα όντα στα άσπρα του χτυπούσαν όχι ενθαρρυντικά την πλάτη;

Σκέφτομαι, τελικά, δεν έχει σημασία.

Αυτοί που προηγήθηκαν της δικής μου ύπαρξης, ανταποκριτές όσων δεν ξέρω αναφέρουν ότι γεννήθηκα νωρίτερα απ' όσο υπολόγιζαν γιατί είχα ήδη συμπληρώσει το βάρος μου και εφόσον θα ερχόμουν στον κόσμο με καισαρική δεν υπήρχε λόγος να περιμένουν άλλο . Οι γονείς μου και ο γιατρός έδωσαν ραντεβού στο μαιευτήριο, Σάββατο 29 Μαΐου, το πρωί.

Γεννήθηκα γρήγορα, λένε. Όχι εύκολα, αλλά μέσα σε είκοσι λεπτά. Κινδυνέψαμε κι εγώ και η μητέρα μου από συμφύσεις στη μήτρα, και ήμασταν τυχεροί όλοι που ο γιατρός ήταν έμπειρος και καλός.Ήδη η απόφαση της τρίτης καισαρικής τομής ήταν μεγάλη εκείνη την εποχή που συνήθως οι δύο ήταν το ανώτατο επιτρεπτό όριο.Τυχαία έμεινε έγκυος η μητέρα μου και σίγουρα προβληματίστηκαν και οι δύο γονείς μου για το αν έπρεπε να συνεχιστεί η εγκυμοσύνη. Τελικά, βάρυναν και η γνώμη του μπαμπά που σαν γιατρός πίστεψε από την αρχή ότι όλα θα πάνε καλά και η απόφαση της μαμάς ότι θα το προσπαθήσει.

Τις πρώτες ώρες της ζωής μου, λένε, τους κοίταζα όλους εξεταστικά. Από τη στάση που είχα στην κοιλιά η μύτη μου είχε πατικωθεί και σε συνδυασμό με τα πυκνά μαύρα μαλλιά μου με έκαναν να ομοιάζω μάλλον με ξωτικό. Η αδελφή μου, που προηγείται κατά πεντέμισι χρόνια, έβαλε τα κλάματα μόλις με είδε. Ποτέ δεν κατάλαβα αν έκλαψε από συγκίνηση ή φόβο. Απλά θυμάμαι να μου λένε ότι έκλαιγε με λυγμούς. Για τις αντιδράσεις του αδελφού μου δεν έχω ενημέρωση. Νομίζω ότι και οι δύο ήταν ενθουσιασμένοι στο βάθος γιατί επιτέλους "η μαμά τους έκανε ένα αδελφάκι να παίζουν".

Από εκείνο το Μαγιάτικο πρωινό που σήμανε την έναρξη της θητείας μου σ'αυτή τη διάσταση κάθε χρόνο σκέφτομαι τη μητέρα μου να ξεκινάει για το μαιευτήριο. Σκέφτομαι τις περιγραφές της πριν την νάρκωση, τα αστεία των γιατρών και τη μαύρη μάσκα του αναισθητικού,πάνω στο πρόσωπό της όπως στις παλιές ελληνικές ταινίες. Θυμάμαι τα λόγια που άκουσε κατά την ανάνηψη, ότι κινδυνέψαμε. Και τα λίγα που μου ανέφερε για την περίοδο της εγκυμοσύνης της: ότι μου έλεγε καληνύχτα πριν κοιμηθούμε ακουμπώντας το χέρι στην κοιλιά της, ότι με χαιρετούσε με ένα άγγιγμα όταν κολυμπούσα ανήσυχα στο αμνιακό υγρό.

Κάθε χρόνο τέτοια ημέρα πέρα από την ευγνωμοσύνη για τη μέχρι τώρα πορεία, νοιώθω και ένα δέος για την ύπαρξη την ίδια, πιο έντονο από τις υπόλοιπες ημέρες.Αν και δεν κάνω κατ' ουσία ανασκόπηση, εικόνες από τη γέννηση και από την ως τώρα ζωή μου έρχονται άτακτα στο σύννεφο που αφήνει ο καπνός από τα κεράκια που σβήνω και με συντροφεύουν, άλλοτε γλυκά άλλοτε πιό πικρά, σίγουρα όμως δικά μου.

Σ' αυτά τα γενέθλια που ξημερώνουν σε μερικές ώρες λέω να μην φέρω στο μυαλό μου το ποίημα "Κεριά" του Καβάφη, όπως έκανα ως τώρα.
Νομίζω ότι στο εξής θα διαβάζω το Che fece...il gran rifiuto και ιδίως την πρώτη του στροφή.

Καλή διαδρομή.

Αιωρούμενη

Παλαιότερα σταχυολογούσα τα γεγονότα της ημέρας κρατώντας τα καλύτερα. Στεκόμουν σε όσα με έκαναν να χαρώ, να λυπηθώ, να σκεφτώ. Κάθε βράδυ είχα ραντεβού με τον εαυτό μου και έγραφα. Σελίδες ατελείωτες σε μπλε απλά τετράδια με διάφορες ασημαντότητες που προφανώς έφτιαξαν το παζλ του εαυτού μου.

Με τον καιρό το γράψιμο αραίωσε. Πέρασαν χρόνια από τότε που αριθμούσα τα ημερολόγια μου, από τότε που συχνά κοιτούσα στις αντζέντες και τα σημειωματάρια τι έκανα πριν ένα χρόνο τέτοια μέρα. Ούτε θυμάμαι σε ποιόν αριθμό σταμάτησα. Ούτε ξέρω πόσα ενεργά ημερολόγια έχω αυτή τη στιγμή. Ούτε τι ύφος έχω στο καθένα από αυτά.Δεν ξέρω καν αν έχει σημασία να τα ξαναβρώ.

Το πρώτο άλλοθι είναι γιατί όσα σκέφτομαι και θέλω να βγάζω στο χαρτί μπορεί να πέσουν σε λάθος χέρια. Το δεύτερο ότι δεν έχω χρόνο. Αλλά και εγώ και ο εαυτός μου ξέρουμε ότι δεν είναι αυτός ο λόγος. Μεταξύ μας, όλοι ξέρουμε αυτό το κοινό μυστικό: ότι όσο βαδίζουμε στη ζωή αυτό που μετράει είναι το Τώρα. Και ότι ουσιαστικά δεν υπάρχει άλλη διάσταση από το Τώρα. Ένα συνεχές, αέναο Τώρα που ζητάει να είμαστε παρόντες στην δική μας παράσταση.

Από αυτήν την άποψη το γράψιμο για μένα πια έχει αλλάξει μορφή. Δεν είναι γεγονότα. Τα γεγονότα είναι μόνο αφορμές : για σκέψη, για δράση, για αγάπη, για αλλαγή, για επαναπροσδιορισμό, για δημιουργία.Το κέντρο βάρους έχει μετατοπιστεί στο σημείο αυτό που με βοηθάει να στέκομαι αέρινα πάνω από την ίδια μου την ύπαρξη. Και να την παρατηρώ αφηρημένα σαν τρίτος, κάπως σαν το σημερινό φεγγάρι που έτσι γεμάτο που είναι με έφερε μπροστά από την οθόνη με τα δάχτυλα να χτυπούν αυτά που θέλουν χωρίς λογοκρισία.

Τέλος Εποχής

Είναι βράδυ Τρίτης και επιστρέφω σπίτι.
Η μέρα σήμερα ήταν κουραστική και ψυχολογικά επιβαρυμένη από τις τελευταίες οικονομικές εξελίξεις που αδύνατον να αφήσουν τους περισσότερους από εμάς ανεπηρέαστους. Βρέθηκα σε μια Γενική Συνέλευση που διήρκεσε τεσσεράμισι ώρες και έφυγα με το κεφάλι καζάνι και την απελπισία να έχει τρυπήσει την όποια άμυνα μου.Οι προοπτικές δεν είναι καθόλου ευοίωνες για τα επαγγέλματα όλων μας και κανένας τελικά δεν θα γλυτώσει από αυτό που ακούγεται τόσο πολύ που το βλέπουμε και στον ύπνο μας "προσφυγή στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο". Το μόνο που συγκράτησα από αυτήν την επαγγελματική μάζωξη ήταν ότι Το Μέλλον Ήρθε. Και δεν ήρθε για καλό.

Περπάτησα προς το Μετρό σε μια πολύ μουδιασμένη Αθήνα. Τα μαγαζιά που κανονικά κλείνουν στις 9, άρχισαν να κατεβάζουν ρολά ήδη από τις 8. Έτσι κι αλλιώς ο κόσμος δεν είχε διάθεση για ψώνια. Και αύριο δεν θα ανοίξουν καν. Αφίσες παντού στους δρόμους για την αυριανή απεργία ειδοποιούν ότι η αυριανή Τετάρτη δεν θα είναι καθόλου εύκολη για την Αθήνα. Και αυτό θα είναι μόνο η αρχή.

Συνήθως σε μια κατάσταση ανάγκης ψάχνεις αρχικά να πιαστείς από κάπου. Μετά και όταν περάσει το πρώτο σοκ οφείλεις να ερευνάς τις αιτίες της. Και μετά προσπαθείς να αντιμετωπίσεις τα πράγματα ακριβώς ως έχουν. Ειλικρινά δεν ξέρω πώς οδηγήθηκε η ελληνική οικονομία και η ελληνική κοινωνία στο δύσβατο αυτό δρόμο που θα πρέπει να διανύσει με αβέβαιο μέλλον. Ξέρω μόνο ότι καλώς ή κακώς θα βάλουμε κάτω το κεφάλι και θα προχωρήσουμε.

Σε κάθε περίπτωση, ανεξάρτητα αν όλα όσα συμβαίνουν έχουν ή δεν έχουν άμεση σχέση με τον χαρακτήρα μας ως νεοελλήνων, ο καιρός επιβάλλει την αυτοκριτική. Τον πάτο που έχουμε πιάσει αν θέλουμε κατά κάποιο τρόπο να τον μετασχηματίσουμε σε "αποδοτικό" ίσως να πρέπει να διευρύνουμε τον τρόπο σκέψης μας και να δούμε πρώτα απ' όλα τα αρνητικά μας. Ακόμα και αν δεχτούμε ότι παίζονται διεθνή οικονομικά παιχνίδια στις πλάτες μας και στις ζωές μας, η περίσκεψη και η επιμελής αυτοεξέταση είναι μάλλον ο μοναδικός τρόπος να χτίσουμε κάτι καινούργιο.

Καθόλου δεν μ΄αρέσει να γράφω νουθετικά. Να προτείνω λύσεις όταν δεν μου ζητούνται. Ωστόσο, αν δω τη ζωή μου με την ευθύνη που μου αναλογεί, πρέπει να ξεκαθαρίσω κάπως το προσωπικό τοπίο γιατί το συλλογικό αδυνατώ. Ίσως αν ο καθένας μας ξεκαθάριζε τα άχρηστά του, τις συνήθειες που τον πάνε πίσω και κατά συνέπεια νοσούν και την ομάδα και το ευρύτερο σύνολο μετά, να είχαμε ένα μικρό αποτέλεσμα. Μπορεί να μην ανακάμψουμε από μέρα σε μέρα, μπορεί να μην μπορέσουμε να διορθώσουμε τα κακώς κείμενα δεκαετιών ή και γενιών ακόμα, αλλά τουλάχιστον ας είναι όλο αυτό αφορμή για να μη ρίχνουμε αλλού τις ευθύνες.

Αναρωτιέμαι αν θα προλάβω να ζήσω τη μέρα που ο έλληνας οδηγός, ας πούμε, δεν θα παρακάμψει όλη την σειρά που περιμένει υπομονετικά στο φανάρι από τα δεξιά και θα μπει μπροστά-μπροστά. Την ημέρα που δεν θα μου πάρουν τάχα αδιάφορα τη σειρά στο ταμείο. Την ημέρα που θα μου κόψουν απόδειξη στο κάθε μαγαζί και θα με μεταχειριστούν με ευγένεια και επαγγελματισμό. Την ημέρα που δεν θα ακούω το διπλανό μου να μιλάει ουρλιάζοντας στο κινητό αψηφώντας ότι δεν είναι μόνος του. Και την ημέρα που κι εγώ θα μπορώ να απαιτώ αυτά τα πράγματα ήρεμα και σταθερά χωρίς να μένω παθητική και να συνεισφέρω ένοχα σε όλα τα στραβά.

Αν υποθέσουμε ότι μπορούμε σε κάθε κατάσταση να δούμε ένα θετικό, ας πούμε ότι μέσα σε όλη αυτήν την μαυρίλα του Τέλους Εποχής, προσωπικά βρήκα αυτό: τη Νέα Αρχή. Μπορεί να είναι δύσκολη αλλά υπάρχει. Και θέλω να μαζέψω όλα μου τα αποθέματα δύναμης και κουράγιου για να τη ζήσω και να τη μετασχηματίσω σε κάτι καλύτερο.Ελπίζω να μπορέσω. Θέλω να μπορέσω. Θέλω να μπορέσουμε.